Chociaż w dotyczącej zdrowia literaturze popularnonaukowej poświęca się mnóstwo uwagi układowi limfatycznemu, niemal nikt nie mówi o układzie glimfatycznym, pełniącym rolę analogiczną do układu limfatycznego, tyle że w mózgu. Dopiero niedawno został on odkryty i świat wciąż uczy się jakie jest jego znaczenie. Układ glimfatyczny jest ważny o tyle, że stanowi system oczyszczania mózgu, zapobiegając między innymi rozwojowi chorób neurodegeneracyjnych.
Zacznijmy od faktu, że układu glimfatycznego nie należy lekceważyć. Można jednak zoptymalizować jego pracę poprzez proste zmiany w diecie i trybie życia. Zanim jednak do tego przejdziemy, poświęćmy chwilę na zrozumienie czym jest i jak działa. Układ glimfatyczny to otwarty układ zarządzany przez komórki glejowe, znajdujący się wyłącznie w żywym mózgu ssaków. To system oczyszczający mózg z toksyn powstałych w procesie oddychania komórkowego oraz dostarczający mu składników odżywczych i białek. Najintensywniej pracuje w trakcie snu, usuwając odpady powstałe w czasie całego dnia działania mózgu. Układ glimfatyczny pozbywa się także amyloidów, szkodliwych białek powstających w organizmie w wyniku długiego przebiegu wyniszczających chorób takich jak gruźlica, kiła, reumatoidalne zapalenie stawów, przewlekłe zapalenie kości, czy choroba Parkinsona.
Mózg, tak jak inne organy, produkuje odpady. Jest to część naturalnego biochemicznego procesu. W końcu wszystkie enzymatyczne reakcje mogą produkować odpady, które nie są wykorzystywane do innych funkcji w ciele i dlatego są rozkładane i usuwane. I po to jest układ glimfatyczny, żeby się to całe zamieszanie ogarniać. Choroby neurodegeneracyjne są bardzo często związane z gromadzeniem się tych produktów ubocznych metabolizmu komórkowego, które nie są odpowiednio wydalane przez organizm.
Skuteczne działanie układu glimfatycznego zależy od wielu czynników, w tym od zdrowia serca, zdrowia układu odpornościowego i zdrowia naczyń krwionośnych. Stany zapalne, choroby i złe wybory dietetyczne oraz związane ze stylem życia mogą utrudniać drenaż limfatyczny mózgu i niekorzystnie wpływać na zdrowie zarówno tego narządu, jak i całego ciała. Badania wykazały, że układ glimfatyczny jest bardziej wydajny i odporny, kiedy serce prawidłowo pompuje krew, ciało jest w ruchu, a mózg otrzymuje odpowiednią dawkę regeneracyjnego snu. Właściwie układ ten jest najbardziej aktywny właśnie w trakcie snu.
Nawadniaj się, szczególnie w ciepłe dni
Dobre nawodnienie wspiera mózgowy przepływ krwi, która na przekór grawitacji musi być pompowana z serca do mózgu. Odwodnieni i spożywający napoje takie jak kawa i alkohol osłabiamy układ glimfatyczny. To z kolei prowadzi do zmęczenia, zawrotów głowy i złego zarządzania odpadami. Szczególnie w ciepłe dni warto zadbać o odpowiednią podaż wody i elektrolitów, na przykład z wody kokosowej.
Sen to nie przywilej. Nie jest też dla słabych. Jest on kluczowy dla zdrowia całego organizmu, włączając w to układ nerwowy. Jest istotny także jeśli chodzi o choroby neurodegeneracyjne. Wykazano, że osoby cierpiące na bezdech senny mają o 70% wyższe ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera. Kładź się spać i wstawaj codziennie w tych samych godzinach, staraj się robić to także w weekendy. Śpij codziennie 7-8 godzin w dobrze wywietrzonym pomieszczeniu, z dala od niebieskiego światła wydzielanego przez sprzęt elektroniczny.
Ćwiczenia zadbają o to by krążenie krwi było większe, dostarczając tam gdzie trzeba składniki odżywcze, tlen i metaboliczne produkty uboczne, uczestnicząc w drenażu limfatycznym i glimfatycznym. Dzięki temu wspomożesz metabolizm komórkowy, a wszelkie „odpady” wewnątrzkomórkowe będą efektywnie usuwane.
Mózg szczególnie wspierają kwasy tłuszczowe omega-3, owoce i warzywa, żywność bogata w magnez oraz witaminy z grupy B. Włącz do diety orzechy i pestki, zielone listowie wszelkiej maści, awokado, nasiona konopi i surowiznę wszelkiej maści.
Nie wypinaj się na błonnik. Im więcej energii Twoje ciało poświęca na trawienie, przyswajanie, oczyszczanie i ruchy jelit, tym mniej ma jej na wspieranie innych funkcji. Dotyczy to także układu glimfatycznego.
uściski:)
Źródła: mindbodygreen.com/articles/how-to-detox-your-brain-by-optimizing-your-glymphatic-system sciencenews.org/article/sleep-brain-alzheimers-plaques-protein
Powiązane artykuły
Komentarze
No i chyba powoli się wyjaśnia, skąd u mnie pewne cechy charakteru, które odbiegają od ogólnie ustalonych i które np.…
Ja akurat mam swoje mieszkanie, nawet dwa, ale trochę nie rozumiem tego ciągłego nakierowywania wszystkich na biznes :). Czy nie…
<3
najpierw stwórzm przepływy, a potem będziesz się zastanawiał nad konsumpcją. W biznesie się nie pracuje, biznes się tworzy
